برخی ویژگی های مورفولوژیک و کاریولوژیک لاک پشت خزری (mauremys caspica caspica)در استان های گلستان و مازندران

این تحقیق نتیجه ی مطالعه روی mauremys caspica caspica است که به لاک پشت خزری معروف است. تعداد 125 نمونه متعلق به استان های گلستان (77 نمونه) و مازندران (48 نمونه) مورد مطالعات ریخت شناسی، شامل صفات اندازشی، شمارشی، ویژگی های ظاهری و کاریولوژیک قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که این گونه دارای پوست بدن زیتونی تیره با خطوط موازی زرد رنگ در اندام های حرکتی، گردن و دم است. لاک پشتی نسبتا? تخت و دارای دو سپر روی دمی بوده و پل بین لاک های پشتی و شکمی استخوانی است. لاک شکمی دارای 6 جفت سپر و همچنین 1 جفت سپرهای زیر بغلی و 1 جفت کشاله ی رانی می باشد و انتهای عقبی سپر های مخرجی نوک تیز است. جنس نر و ماده از روی موقعیت مخرج در سطح زیرین دم و وجود یا عدم وجود فرورفتگی سطح لاک شکمی قابل تشخیص است. انگشتان دست ها و پاها دارای پرده ی شنا بوده و به ترتیب دارای پنج و چهار چنگال می باشند. در نرها بیشترین فراوانی طول مستقیم لاک پشتی (87/33 درصد) در فاصله ی80/119-93/96 میلیمتر و در ماده ها (25 درصد) در فاصله ی 41/199-53/174 میلیمتر بوده و زالوی placobdella costata متعلق به راسته rhynchobdellida و خانواده glossiphoniidae بر روی برخی از آنها شناسایی شد. در این تحقیق نسبت جنسی (نر به ماده) 1:1 بوده است. با شمارش کروموزوم ها در 50 پلاک متافازی، ویژگی های مختلفی چون تعداد کروموزوم ها، تعداد بازوهای کروموزومی (nf)، طول بازوهای کوچک و بزرگ، شاخص سانترومری، نسبت بازوها، طول نسبی کروموزوم ها، مجموع طول کلی کروموزوم ها، دامنه تغییرات آنها و موقعیت نقاط فعال هستک ساز (ag-nors) تعیین و از نمونه های مناسب کاریوگرام و ایدیوگرام تهیه شد. بررسی نتایج نهایی نشان داد که تعداد کروموزوم ها 52 عدد و تعداد بازوهای کروموزومی آن برابر 78nf= بود. کاریوتایپ بدست آمده نشان داد که این لاک پشت دارای 9 جفت کروموزوم متاسانتریک، 1 جفت کروموزوم ساب متاسانتریک، 3 جفت کروموزوم ساب تلوسانتریک و 13 جفت کروموزوم تلوسانتریک است. ویژگی های کاریولوژیک مشخص نمود که شاخص سانترومری، نسبت بازوها، طول نسبی کروموزوم ها و نیز دامنه تغییرات آنها به ترتیب بین 68/45-79/11، 47/7-18/1، 46/11-60/1 و 48/7-05/1 میکرون متغیر می باشد. مجموع طول کروموزوم ها در یک سری هاپلوئید برابر 27/65 میکرون بوده و موقعیت نقاط فعال هستک ساز (ag-nors) بر روی جفت کروموزوم شماره 10 تعیین گردید.